Tập tục gọi là phơi sách, chính là đem những quyển sách được cất trữ ra phơi nắng, chống ẩm chống mốc, để bảo hộ thư tịch. Đây một tập tục từ cổ đã có, cận đại lại càng phát triển, trở thành một loại ưu nhã của văn nhân.
Phơi sách phân ra hai loại, một loại là nhà nước. Mỗi năm từ tháng năm đến tháng tám, thư tỉnh trong cung lấy thư tịch, tranh vẽ, nghiên mực trong tàng thư các ra phơi nắng, trong lúc phơi những vị quan đứng đầu trong triều, học sĩ hàn lâm, gián quan, Trung thư xá nhân và Cấp Sự trung hay đại học giả đều có thể đến xem, quan viên khác và bá tánh dân gian không được xem.
Một loại khác là dân gian, cá nhân lấy tàng thư ra, để cho quan viên bình thường và bá tánh xem, chỉ cần có giao tình với gia chủ, sĩ phu hoặc tài tử nổi bật đều có thể đi vào. Lưu Phúc phường phơi sách ở lầu Lâm An nổi danh, chủ nhân sở hữu hơn ba vạn tàng thư. Nghe nói để mượn đọc các quyển kinh điển được truyền lại đời sau, rất nhiều sĩ phu đều cố ý dọn tới Lưu Phúc phường cư trú, làm cho giá đất nơi đây so với nơi khác cao hơn gấp đôi.
Sáng sớm Cố Cư Kính phái xe ngựa tới đón hai tỷ đệ đi xem phơi sách, còn tự mình tiếp khách. Bởi vì số lượng người đi vào có hạn ngạch, cho nên Tư An và Lục Bình chỉ có thể ở lại nhà.
Cố Cư Kính cưỡi ngựa, ở ngoài xe ngựa sâu kín nói: “Phơi sách cũng thường hấp dẫn rất nhiều quan viên Quốc Tử Giám đến quan sát, nếu có thể tranh thủ để lại ấn tượng tốt cho bọn họ, đối với bổ thí của tiểu lang quân cũng rất hữu ích.”
Hạ Diễn thời điểm trước kia ở Tuyền Châu, theo Hạ Bách Thịnh đi qua huyện Kiến Dương mua sách, trong Sùng Hóa, nhà nhà buôn bán thư tịch, mỗi tháng khai trương ngày mùng một và mùng sáu, khách thương qua lại đông đúc như dệt cửi. Nhưng cậu đối với tục phơi sách chỉ nghe nói qua, chưa từng được tham gia, bởi vậy rất tung tăng như chim sẻ.
Hạ Sơ Lam nói: “Đa tạ nhị gia thay chúng ta suy nghĩ chu toàn.”
Nàng nghe Sùng Minh lúc tới đưa đồ nói, chỗ ở là do Cố Cư Kính hỗ trợ tìm, hơn nữa lần này lại dẫn bọn hắn đi xem phơi sách, trong lòng vô cùng cảm kích. Rốt cuộc năm đó Hạ Bách Thịnh đối với hắn chỉ có một ân đưa cơm, những việc hắn hiện làm, đã sớm vượt cái ân đó.
Ban đầu là nàng lấy bụng tiểu nhân đo lòng quân tử.
Cố Cư Kính cười gượng hai tiếng, không dám nhận ơn. Nơi nào là hắn suy nghĩ chu toàn, môn đạo của người đọc sách đương nhiên chỉ có đệ đệ hắn hiểu, người chỉ biết tính toán cho người ta nhưng lại không chịu nói tiếng nào. Nếu không phải hắn phục chức, có rất nhiều chuyện vội làm, chuyện này chỉ sợ cũng không đến phiên mình.
Cố Cư Kính tất nhiên cũng là người bận rộn, hơn nữa gần đây giá lương thực Lâm An không ổn, người quản lý chuyện mua bán lương thực đang thương thảo đối sách, hắn thật vất vả mới rút ra nửa ngày nhàn rỗi tới.
Chủ nhân Hội phơi sách là viên ngoại lang Lễ Bộ, họ Tống. Sau khi về hưu, ông dùng tất cả tài sản tích tụ được xây một dinh thự tuyệt đẹp ở Lưu Phúc phường, đặt tên là Tống viên. Xe ngựa ngừng trước cửa Tống viên, ngoài cửa thừa dịp Hội phơi sách những người bán hàng rong sớm đã chiếm hết hai bên đường bày hàng la liệt, người đi đường nối liền không dứt.
Tiểu đồng canh cửa thấy Cố Cư Kính, vội vàng chạy xuống thềm đá đón chào: “Cố nhị gia, lão gia cố ý dặn dò tiểu nhân ở chỗ này chờ ngài.”
Cố Cư Kính gật đầu, quay đầu lại đỡ hai tỷ đệ Hạ Sơ Lam và Hạ Diễn xuống xe ngựa, mang bọn họ tiến vào Tống viên.
Quy mô Tống viên cũng không lớn, bởi vì phụ cận Lưu Phúc phường nhiều nước, còn có thác nước và ao. Trên mặt nước đá Thái Hồ nhấp nhô, sông xanh liền với trời mây một màu, bên bờ liễu rủ thành ấm, phong cảnh như họa.
Trong viện bày rất nhiều bàn vuông và chậu hoa, ngoại trừ thư tịch bên ngoài, còn có đồ cổ, tranh chữ, mẫu chữ khắc, nghiên mực được chủ nhân tỉ mỉ lưu giữ. Mỗi một loại vật phẩm đều được sắp theo từng mục, hình thành mấy khu vực.
Đã có rất nhiều kẻ sĩ ở khắp nơi duyệt qua vật phẩm mình thích, cũng có không ít nữ tử và thiếu niên xen kẽ, náo nhiệt như mua bán sách.
Hạ Diễn liếc mắt một cái đã thấy được Học lục trước cửa Quốc Tử Giám hai ngày trước, bên cạnh hắn còn có một nam tử, bọn họ đang cầm một bộ tranh vẽ luận bàn.
Cách đó không xa trong đình, phía dưới cành liễu rủ, văn nhân tốp năm tốp ba, hoặc nâng cốc nói cười hoặc cao đàm khoát luận (bàn luận trền trời dưới biển), có thể thấy được chút ít phong cách học tập nào đương thời đang thịnh.
Hạ Sơ Lam vỗ vỗ bả vai Hạ Diễn, nói: “Đi thôi.”
Hạ Diễn vui mừng như con cá nhỏ, liền chui đầu vào trong biển sách.
Tế tửu và Học lục nhìn thấy hắn, trao đổi một ánh mắt. Đứa nhỏ này quả nhiên không phải người thường, ngay cả Tống viên phơi sách cũng có thể đi vào. Nhưng dưới chân thiên tử, công hầu khanh tướng nhiều vô số kể, nhập Quốc Tử học cũng phải ngoan ngoãn với bọn họ, bái họ làm thầy, nên cũng không để Hạ Diễn ở trong lòng, tiếp tục tranh luận với người khác bức họa của Vương Duy “Ba tiêu (cây chuối tây) trong tuyết”.
Một người văn nhân nói: “Quan Trung đại tuyết, sao thấy ba tiêu xanh biếc như mới? Ma Cật (tên tự của Vương Duy) sai lầm.”
Tế tửu lạnh giọng nói: “Họa lấy thần khí, tục nhân (người tục) mới giảng sự thật.”
Hạ Diễn nhìn thấy bên kia tranh luận không thôi, tò mò mà đi qua nghe, nhớ tới mấy ngày trước đây vừa vặn cùng tiên sinh thảo luận qua chuyện này, liền cười nói: “Ta tán thành vị đại nhân này nói.” Cậu không biết thân phận Tế tửu, thấy hắn đứng cạnh Học lục, nên đều xưng đại nhân.
Tế tửu và Học lục nhìn cậu một cái, cũng không đem lời cậu nói để ở trong lòng. Tế tửu thậm chí châm chọc nói: “Kẻ hèn tiểu nhi, sao dám luận Vương Ma Cật? Bất quá là tới nơi này loè thiên hạ thôi.”
Hạ Diễn chẳng qua nhìn thấy Hội phơi sách có không khí học tập thực nồng, muốn thảo luận suy nghĩ của mình với mọi người, không phải là muốn biểu hiện. Bị Tế tửu nói như vậy, cúi đầu yên lặng tránh ra. Cố Cư Kính biết Tế tửu kia của Quốc Tử Giám luôn luôn mắt cao hơn đầu, sẽ không để Hạ Diễn đứa nhỏ này vào mắt, nhưng trước mặt mọi người nhục nhã cậu như thế, không khỏi quá phận. Hắn nhíu mày muốn đi qua giải vây, bị Hạ Sơ Lam giơ tay ngăn lại.
“Nhị gia đừng đi.”
Cố Cư Kính khó hiểu nhìn nàng, nàng nhàn nhạt nói: “Diễn Nhi có thể xử lý. Đệ ấy nếu tình huống này cũng không qua được, thì không cần tham gia bổ thí.”
Cố Cư Kính gật đầu, có khi cảm thấy cách nha đầu này nói chuyện, thần thái và ngữ khí, thật không giống như cô nương mười bảy tuổi, ngược lại so với đệ đệ mọt sách kia của mình, có vài phần rất giống. Khó trách nói vật họp theo loài, người phân theo nhóm. Đại khái bởi vậy, mới có thể hấp dẫn lẫn nhau đi.
Lúc này, bỗng nhiên có thanh âm già nua vang lên: “Tiểu lang quân có cao kiến gì? Không ngại nói để lão hủ nghe một chút.”
Hạ Diễn ngẩng đầu, nhìn thấy một lão giả lưng còng, vuốt bộ râu hoa râm, cười tủm tỉm nhìn mình. Cậu vội vàng bái nói: “Vãn bối ngu kiến, không dám ở trước mặt lão tiên sinh múa rìu qua mắt thợ.”
“Không sao, truyền thống phơi sách xưa nay chính là cao đàm khoát luận, mỗi người phát biểu ý kiến của mình, chẳng phân biệt thân phận hay tuổi tác. Ngươi cứ nói.” Lão giả cổ vũ nói.
Hạ Diễn đứng thẳng lên, nói một hơi: “Tiền nhân kể cả Thẩm công đều đối với bức 《 Viên an tuyết đồ》 của Ma Cật cư sĩ có cao kiến của từng người. Ta sau lại lật xem cuộc đời cư sĩ, phát hiện chính ngài từng nói: ‘Phàm họa sơn thủy, ý ở trước bút.’ Ta đoán rằng, ba tiêu trong tuyết cũng không phải ngài thật sự tận mắt nhìn thấy vật thật, mà là một loại ngụ ý. Ngày mùa hè chuối tây gặp tuyết vẫn mới, nói nó bốn mùa vẫn bền bỉ trải qua, cứng cỏi bất khuất. Đương nhiên đây chỉ là thiển kiến của ta, cho nên vừa rồi mới nói, ta tán đồng với lời nói vị đại nhân kia.”
Hạ Diễn nói xong, đã có rất nhiều người vây đến, mồm năm miệng mười khen ngợi. Cậu giải thích tuy không phải kinh thế hãi tục, nhưng tuổi còn nhỏ, dám nghĩ dám nói, khiêm tốn có lễ, thật sự khiến người thích. Lập tức có mấy sĩ phu mời cậu tham dự hội thảo luận của họ.
Lão giả cười ha hả, gọi thư đồng tới, cầm hai quyển sách đưa cho Hạ Diễn: “Đây là bản khắc《 Thái bình quảng ký 》 và《 Xuân Thu Tả thị truyện 》, tặng cho tiểu lang quân. Học vấn không bến bờ, mong ngươi thường niệm.”
Hạ Diễn thụ sủng nhược kinh, vội vàng khom lưng bái: “Cảm ơn lão tiên sinh, vãn bối ghi nhớ trong lòng.”
Học lục nhìn Hạ Diễn cũng có vài phần thích, Tế tửu lại lạnh lùng nhìn cậu một cái, phất tay áo rời đi. Học lục không có biện pháp, chắp tay thi lễ với lão giả, đi theo tế tửu rời đi.
Cố Cư Kính yên lòng, nghiêng đầu nhìn Hạ Sơ Lam tùy ý lật xem thư tịch, hình như cũng không để ý Hạ Diễn bên kia. Hắn cười cười, hai tỷ đệ này thật đúng là có ý tứ. Hắn mặc dù cũng đọc sách từ nhỏ, không tính bạch đinh, nhưng vừa thấy cầm kỳ thư họa liền đau đầu, nếu không phải Cố Hành Giản gửi gắm, hắn sao có thể tới nơi văn nhã này của văn nhân.
Hắn đi theo Hạ Sơ Lam, thỉnh thoảng cùng người quen biết hàn huyên hai câu, nhìn thấy ánh mắt ý tứ sâu xa của bọn họ, cũng lười giải thích.
Lão giả vừa rồi đi đến, chắp tay với Cố Cư Kính nói: “Cố nhị gia.”
“Tống viên ngoại, thân thể ngài càng già càng thêm khoẻ mạnh.” Cố Cư Kính cười chắp tay đáp lễ, Hạ Sơ Lam vội vàng cúi đầu thối lui ra sau.
Tống viên ngoại cười tủm tỉm: “Khó được một chuyến ngài tới, đi vào uống một ngụm trà đi. Biết Hành vì sao không đến?”
“Không được, ta chủ yếu là bồi người tới.” Cố Cư Kính tiến lên, hạ giọng nói, “Đệ đệ phục chức, chính vụ bận rộn, muốn ta gửi lời thăm hỏi ngài.”
“Tốt, tốt.” Tống viên ngoại nhìn tiểu lang quân thanh tú động lòng người, xinh xắn chọc người trìu mến phía sau rồi vuốt râu nở nụ cười, “Vậy không quấy rầy nhã hứng các người, thỉnh tự tiện.”
Ông vừa muốn quay về, bỗng nhiên trong viện xông tới vài người, chia ra đứng hai bên. Những người này cao to, mặc bào phục màu đen, mang khăn vấn đầu, lưng đeo cung tiễn, ngoài hai mươi tuổi, nho nhã như văn nhân, lại lộ vẻ uy nghiêm.
Cuối cùng một người đi lên, so với những người này vóc người cao lớn hơn, mặt như quan ngọc, mắt ngọc mày ngài, thần sắc lạnh băng, ánh mắt đến chỗ nào cũng giống như bão tuyết quét qua, không giận tự uy. Sân nhỏ vốn huyên náo đột nhiên an tĩnh lại, bầu không khí nặng nề lan tràn.
Cố Cư Kính cúi đầu nhẹ giọng nói với Hạ Sơ Lam: “Người Hoàng Thành Tư, không thể trêu vào. Chúng ta trốn xa một chút.”
Hoàng Thành Tư một tay bảo vệ hoàng cung, một tay dò hỏi giám sát. Không chịu quản thúc của cấm quân ba nha môn, trực thuộc hoàng đế, trưởng quan có thể tấu trực tiếp với hoàng đế, là thân tín hoàng đế. Nhiều lính Hoàng Thành Tư, quan giai đều có phẩm cấp, so với cấm vệ quân còn cao hơn một cấp, không người nào dám chọc.
Tống viên ngoại cả kinh, vội vàng đi qua hành lễ: “Đề cử đại nhân, không biết ngài tới chỗ này, có chuyện gì quan trọng?”
Người nọ nhìn chung quanh một vòng, đầy viện lặng ngắt như tờ. Hắn hờ hững mở miệng: “Theo lệ lục soát, đắc tội.”
