TIỂU SỬ & CUỘC ĐỜI

Nhà văn Thomas Harris tên thật là William Thomas Harris III (sinh ngày 22 tháng 9 năm 1940) là một nhà văn Mỹ nổi tiếng với loạt tiểu thuyết trinh thám về nhân vật nổi tiếng nhất của ông, Hannibal Lecter. Phần lớn các tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành phim điện ảnh và truyền hình, trong đó đáng chú ý nhất là Sự im lặng của bầy cừu, trở thành bộ phim thứ ba trong lịch sử Giải thưởng Viện hàn lâm càn quét giải Oscar ở các hạng mục chính.

Thomas Harris sinh ra ở Jackson, Tennessee, nhưng khi còn nhỏ đã cùng gia đình chuyển đến Rich, Mississippi. Ông sống nội tâm và ham đọc sách ở trường tiểu học; sau đó trở nên nổi bật ở trường trung học. Ông theo học Đại học Baylor ở Waco, Texas, nơi ông học chuyên ngành tiếng Anh và tốt nghiệp năm 1964. Khi còn học đại học, ông làm phóng viên cho tờ báo địa phương, Waco Tribune-Herald, đưa tin về vụ đánh đập cảnh sát. Năm 1968, ông chuyển đến Thành phố New York để làm việc cho Associated Press cho đến năm 1974 khi ông bắt đầu viết cuốn tiểu thuyết đầu tay, Chủ Nhật Đen.

Tác giả Thomas Harris tránh công khai và thực hiện một số cuộc phỏng vấn từ năm 1976 đến năm 2019. Ông mô tả sự nổi tiếng là “phiền toái hơn bất cứ thứ gì khác”.

Tại Đại học Baylor, ông gặp và kết hôn với Harriet Anne Haley, một sinh viên, vào tháng 6 năm 1961. Họ có một con gái, Elizabeth Anne, trước khi ly hôn vào tháng 8 năm 1968. Sau đó nhà văn nổi tiếng Thomas Harris đã sống ở Nam Florida và có một ngôi nhà mùa hè ở Sag Harbor, New York.

Morton Janklow, bạn của Harris và cũng là người đại diện văn học của ông, nói về tác giả: “Ông ấy là một trong những người tốt. Ông ấy to lớn, có râu và cực kỳ vui tính. Nếu bạn gặp ông ấy, bạn sẽ nghĩ ông ấy là người điều khiển hợp xướng.” Trong cuộc phỏng vấn lớn đầu tiên sau 43 năm cầm bút, với The New York Times vào năm 2019 để quảng bá cho Cari Mora, Thomas Harris tiết lộ mình là một người yêu thiên nhiên, đồng thời là du khách lâu năm và tình nguyện viên của Trạm chim biển Pelican Harbor, một trung tâm cứu hộ động vật ở Miami, Florida trong 20 năm. 

SỰ NGHIỆP VĂN HỌC

Hầu hết các cuốn sách của nhà văn Thomas Harris đều được chuyển thể thành phim điện ảnh và truyền hình có cùng tên, trong đó nổi bật là Sự im lặng của bầy cừu, tác phẩm đạt kỷ lục năm giải Oscar liên tiếp cho các hạng mục quan trọng nhất.

Các tiểu thuyết trinh thám, kinh dị do Thomas Harris chắp bút cho thấy tài năng của nhà văn không chỉ trong nghệ thuật xây dựng cốt truyện mà còn thể hiện được những kiến thức uyên bác về tâm lý học tội phạm hay khả năng khắc họa nhân vật vô cùng tinh tế, chân thực. Qua đó, tác giả gửi gắm nhiều câu chuyện nhân văn ý nghĩa đằng sau mặt tối nơi tâm hồn mỗi người.

Sau khi làm việc cho hãng thông tấn Associated Press, Thomas Harris đã có dịp tương tác, tiếp xúc với thế giới tội phạm và là nguồn cảm hứng cho tiểu thuyết trinh thám đầu tay Chủ nhật đen. Sau khi ra mắt, cuốn sách trở thành một trong những tác phẩm bán chạy nhất và được chuyển thể thành phim chiếu rạp vào năm 1977. Từ đó, tác giả quyết định từ bỏ sự nghiệp nhà báo và dành toàn bộ tâm huyết của bản thân vào việc viết lách.

Sáu năm sau khi đứa con tinh thần đầu tiên ra đời, tác phẩm Rồng đỏ được xuất bản. Cuốn sách là sự khởi đầu cho một loạt tiểu thuyết hồi hộp về nhân vật nổi tiếng nhất của ông, Hannibal Lecter. Chính điều này đã đưa Thomas Harris trở thành cái tên sáng giá của văn học Mỹ.

Tiếp nối sự thành công của Rồng đỏ, Thomas Harris dành nhiều thời gian để hoàn thành và xuất bản tiểu thuyết tiếp theo mang tên Sự im lặng của bầy cừu. Cuốn sách nhanh chóng đứng đầu danh sách một trăm tiểu thuyết trinh thám, kinh dị hay nhất mọi thời đại do trang web NPR bình chọn. Không những thế, tác phẩm còn được chuyển thể và trở thành bộ phim thứ ba trong lịch sử Viện Hàn lâm càn quét giải Oscar ở các hạng mục chính.

Các cuốn tiểu thuyết tiếp theo của ông là Hannibal, Hannibal trỗi dậy và Cari Mora cũng được độc giả đón nhận nồng nhiệt và phiên dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.

Việc điều tra phá án trong các tác phẩm của Thomas Harris chủ yếu là đấu trí và suy luận tâm lý. Tác giả xoáy sâu vào phân tích tâm lý tất cả các nhân vật, đặc biệt là sự đấu tranh nội tâm, bên cạnh đó còn có những pha hành động gay cấn hồi hộp, mang tính hình tượng cao. Đặc biệt gương mặt gây ám ảnh nhất trong các thiên tiểu thuyết của nhà văn chính là Hannibal Lecter, một trong những nhân vật phản diện hàng đầu ở Danh sách 100 anh hùng và kẻ phản diện tuyệt vời nhất của Viện phim Mỹ do tạp chí Entertainment Weekly bình chọn.

Hannibal Lecter là điểm nhấn quan trọng làm nên tên tuổi cho nhà văn Thomas Harris và ghi dấu sự thành công của ông khi chạm đến đỉnh cao nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật trong thể loại truyện trinh thám, kinh dị. Nhân vật này sau sự góp mặt vào quá trình phá án của FBI ở Rồng đỏ và Sự im lặng của bầy cừu đã để lại những ấn tượng mạnh mẽ. Hannibal Lecter trở thành nhân vật chính của hai cuốn tiểu thuyết tiếp theo là Hannibal và Hannibal trỗi dậy, từ đây cuộc đời của gã sát nhân ăn thịt người dần được tiết lộ.

Những tác phẩm được Thomas Harris chắp bút không chỉ lôi cuốn người đọc bởi các cốt truyện điên rồ, khó đoán hay nhiều tình tiết lôi cuốn, nghẹt thở và đầy ám ảnh mà còn gửi gắm nhiều bài học quý giá từ cuộc chiến đẫm máu giữa cái thiện với cái ác bằng cách dẫn lối họ mở cánh cửa khóa chặt để khám phá bức tường sâu kín nhất trong tâm hồn con người.

Nếu như Sidney Sheldon trung thành với hình tượng người phụ nữ xinh đẹp, yếu đuối bị vùi dập bởi số phận nên buộc phải vùng lên, mạnh mẽ đương đầu với cuộc sống nghiệt ngã rồi rơi vào vòng lao lý thì tội phạm trong mỗi trang văn của Thomas Harris lại là những kẻ biến thái, bệnh hoạn, hoang tưởng và bị xói mòn về mặt đạo đức.

Tiểu thuyết gia đồng nghiệp Stephen King nhận xét rằng nếu việc viết lách đôi khi là điều tẻ nhạt đối với các tác giả khác, thì đối với Harris, nó giống như “quằn quại trên sàn nhà trong cơn đau đớn vì thất vọng”, bởi vì đối với Harris, “chính hành động viết lách cũng là một cực hình”. Tiểu thuyết gia John Dunning nói về Harris, “Tất cả những gì anh ấy có là một tài năng hạng nhất.” bạn thực sự phải xô đẩy, càu nhàu và đổ mồ hôi. Có những ngày bạn đến văn phòng của mình và bạn là người duy nhất xuất hiện, không có nhân vật nào xuất hiện, và bạn ngồi đó một mình, cảm thấy mình như một thằng ngốc. Và một số ngày mọi người đều sẵn sàng làm việc. Bạn phải có mặt tại văn phòng của mình mỗi ngày. Nếu có ý tưởng nào đó nảy ra, bạn muốn có mặt ở đó để thực hiện nó.”

TÁC PHẨM

• Rồng Đỏ (1981)
• Sự im lặng của bầy cừu (1988)
• Hannibal (1999)
• Hannibal Trỗi Dậy (2006)